Trong khảo sát có nhiều các phương pháp đo đạc trắc địa được ứng dụng phổ biến và linh hoạt tùy theo nhu cầu kỹ sư trắc địa. Một phương pháp đều có những vai trò thiết yếu đối với việc xác định tọa độ và thông tin địa hình dự án.

Đo đạc trắc địa là gì?

Đo đạc trắc địa là một ngành khoa học về đo đạc vị trí tọa độ (kinh độ, vĩ độ, cao độ), hình dạng, kích thước, phương hướng của địa hình, địa vật nằm trên bề mặt Trái Đất và xử lý số liệu thu được.

Nói cách khác, đo đạc trắc địa là quá trình thu thập và xử lý thông tin về vị trí, kích thước, hình dạng của các điểm, đường, mặt phẳng trên bề mặt Trái Đất. Thông tin thu thập được được sử dụng để tạo ra các sản phẩm bản đồ, mô hình số, dữ liệu GIS,… phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm:

• Quy hoạch, xây dựng: Đo đạc trắc địa được sử dụng để lập bản đồ địa hình, khảo sát địa chất, đo đạc địa chính,… phục vụ cho công tác quy hoạch, xây dựng các công trình.
• Nghiên cứu khoa học: Đo đạc trắc địa được sử dụng để nghiên cứu về địa hình, địa chất, môi trường,…
• Quản lý tài nguyên: Đo đạc trắc địa được sử dụng để quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản,…

Các phương pháp đo đạc trắc địa

Có nhiều phương pháp đo đạc trắc địa khác nhau được sử dụng trong lĩnh vực này, tùy thuộc vào mục tiêu cụ thể của việc đo đạc và điều kiện địa lý. Dưới đây là một số phương pháp đo đạc trắc địa chi tiết:

Thu thập dữ liệu từ mặt đất:

• Tọa độ xác định tay (handheld GPS): Sử dụng thiết bị GPS để thu thập thông tin về tọa độ của các điểm trên mặt đất. Đây là phương pháp đơn giản nhất và phù hợp cho các công việc trắc địa cơ bản.
• Thiết bị đo khoảng cách và góc độ: Sử dụng thiết bị như bản đồ, máy đo khoảng cách, máy goniometer để đo đạc khoảng cách và góc độ giữa các điểm địa lý.
• Thiết bị đo bằng tay: Sử dụng các công cụ đo bằng tay như thước đo, bàn đạc, và bản đồ giấy để đo đạc và ghi chép thông tin địa lý.

Phương pháp trắc địa bằng công cụ điều khiển từ xa (Remote Sensing):

• Máy bay không người lái (UAVs): Sử dụng flycam hoặc drone để bay trên không và chụp hình từ trên cao. Các ảnh này sau đó được sử dụng để tạo bản đồ và phân tích địa lý.
• SAR (Synthetic Aperture Radar): Sử dụng tia radar để thu thập dữ liệu, thường được sử dụng trong trường hợp thời tiết không tốt hoặc trong môi trường nước.
• Hình ảnh vệ tinh: Sử dụng hình ảnh từ vệ tinh để thu thập thông tin về địa hình và môi trường.

Phương pháp đo đạc trắc địa bằng công nghệ điện tử

• GPS động (RTK-GPS): Sử dụng các thiết bị GPS động để xác định tọa độ vị trí một cách chính xác và nhanh chóng.
• Laser Scanning (quét laser): Sử dụng công nghệ laser để tạo ra các bản đồ 3D chính xác của môi trường.
• LiDAR (Light Detection and Ranging): Sử dụng tia laser để đo đạc khoảng cách và tạo ra hình ảnh 3D của môi trường.

Phương pháp đo đạc trắc địa bằng địa chất và địa mạo:

• Thăm dò địa chất: Sử dụng các phương pháp địa chất để thu thập thông tin về địa chất của khu vực, bao gồm độ sâu của lớp đất, cấu trúc địa chất, và đặc điểm địa chất.
• Mô hình hóa địa hình: Sử dụng phần mềm mô hình hóa để tạo ra các mô hình 3D của địa hình và môi trường.
• Phân tích bản đồ địa hình: Sử dụng bản đồ địa hình để phân tích đặc điểm địa hình như độ cao, độ dốc, và hình dạng của môi trường.

Những phương pháp này thường được kết hợp để đạt được độ chính xác và thông tin chi tiết cao nhất trong các nhiệm vụ trắc địa đa dạng.